Overslaan en naar de inhoud gaan

Europees Erfgoedlabel

In 2020 kregen de Koloniën van Weldadigheid - waar het Bezoekerscentrum Kolonie 5-7 in Merksplas-Kolonie (BE), het Nationaal Gevangenismuseum in Veenhuizen (NL), Museum de Proefkolonie in Frederiksoord (NL) en het nog nieuw in te richten bezoekerscentrum in Ommerschans (NL) onderdeel van zijn - het Europees Erfgoedlabel. 

Het Europees erfgoedlabel maakt de Europese historie en symbolische waarde van gebouwen en plaatsen zichtbaar. Het label is een actie van de Europese unie. De erfgoedsites (gebouwen en plaatsen) die in aanmerking komen voor een Europees erfgoedlabel zijn niet alleen in eigen land, maar ook in een Europese context van belang en aantrekkelijk voor een breed Europees publiek. Ze zijn symbolische bakens in Europa. Het label moet het wederzijdse begrip tussen Europese burgers vergroten en Europese burgers meer inzicht geven in het huidige Europa en het gemeenschappelijke culturele erfgoed.

Pauperparadijs achter de schermen

Meer informatie over het Europees Erfgoedlabel

bij de Europese Commissie

De Koloniën van Weldadigheid en het Europees Erfgoedlabel

De Koloniën van Weldadigheid staan symbool voor de lange evolutie in het Europese denken over sociaal gemarginaliseerde mensen en de moeilijke erkenning van hun rechten als volwaardige leden van de maatschappij, zoals die nu in het charter van fundamentele rechten is opgenomen.

De Koloniën van Weldadigheid waren een voorloper van wat we nu een sociale onderneming zouden noemen. Ze trachtten armoede te bestrijden die veroorzaakt werd door werkloosheid. In tijden van grote economische crisis, pionierden ze met een nieuwe aanpak. Via publiek-private samenwerking werd in landbouwinnovatie geïnvesteerd, kregen werkloze en dakloze armen een dak boven hun hoofd en toegang tot onderwijs, werk en medische zorg.

De gebieden functioneerden lange tijd als landbouwkoloniën en staan vandaag symbool voor Europa's voortdurende strijd tegen armoede, werkloosheid en dakloosheid. De evolutie van de sites sinds hun oprichting illustreert de moeilijke sociale emancipatie van armen in Europa en het type van beleid waar armen mee geconfronteerd werden. Zo kregen armen wel hulpverlening zoals onderdak, kledij en voedsel en kregen ze ook te maken met verplichte verhuizing, gebrek aan persoonlijke vrijheid, verplichte arbeid en strakke controle.

Wat is het verschil met Unesco Werelderfgoed?

Er zijn meerdere sites die zowel het Europees Erfgoedlabel alsook een erkenning als UNESCO-Werelderfgoed dragen. Beide labels kunnen naast elkaar bestaan en zijn eerder een aanvulling op elkaar. Het Europees Erfgoedlabel gaat over de gezamenlijke geschiedenis en cultuur van Europa die een plek uitdraagt. UNESCO-Werelderfgoed gaat dan weer om fysiek erfgoed dat wereldwijd uniek is en een universele betekenis heeft voor de mensheid. De toekenning van het Europees Erfgoedlabel bevestigt de bijzondere betekenis, het unieke verhaal en de rol die de Koloniën van Weldadigheid hebben gespeeld in de Europese geschiedenis.